Komitenin Kökeni
1974-1977 tarihlerinden itibaren, kayıp şahıslar sorunu üzerine toplumlararası bir dizi toplantılar düzenlenmesine rağmen hiçbir önemli ilerleme elde edilmemiştir. 1977 ve 1981 yılları arasında, Kayıp Şahıslar Komitesi’nin (KŞK) kurulması için Lefkoşa, Cenevre ve New York’ta müzakereler gerçekleştirildi. 1975 ve 1978 yılları arasında BM Genel Kurulu (GA) bu insani sorunu çözmek için bir soruşturma heyeti kurulması için çağrıda bulunarak Kıbrıs’taki kayıp şahıslar ile ilgili üç farklı karar almıştır. Daha sonra, GA, 1981 ve 1982 yıllarında KŞK’nin kuruluşunun samimiyetle karşılanması ve KŞK’nin görevini gecikmeden yürütmeye devam etmesi için sırasıyla iki ek karar almıştır.
KŞK, Birleşmiş Milletler’in himayesinde Kıbrıs Rum ve Kıbrıs Türk toplumları arasındaki anlaşmaya göre Nisan 1981 yılında kurulmuştur. Sonraki 20 yıllık sürede, her iki taraftaki işler kayıp kişilerin kaderini belirlemek ve tüm kaybolanların ortak bir resmi listesini müzareke etmek için soruşturmalar yürütmeye odaklanmıştır.
Kayıp yakınlardan alınan kan örnekleri ilerideki safha olan kimlik tespitlerine yardımcı olmak için toplanmıştır. 1997 yılına gelindiğinde ise, iki toplum liderleri Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk kayıp kişilerin gömü yerleri ile ilgili bilgileri eş zamanlı olarak birbirlerine vermeyi kabul etmiştir.
2006 yılındaki ortam KŞK’nin adanın her iki tarafında kazılara ve gömü yerinden çıkarma işlemlerine başlaması için uygun hale gelmiştir. Gerekli uzmanlığı sağlamak amacıyla, Arjantin Adli Tıp Antropoloji Ekibi’nden (EAAF) arkeologlar ve antropologlar, gömü yerinden çıkarma ve antropolojik analiz yapan iki toplumlu Kıbrıslı bilim insanlarını koordine etmek ve onlara eğitim vernek için Kıbrıs’a gelmişti. EAAF ekibinin gelişinin akabinde Lefkoşa’da Birleşmiş Milletler Koruma Bölgesi’nde Antropolojik laboratuvar kurulmuştur. 2008 yılından bu yana, KŞK’nin iki toplumlu adli ekibi bağımsızca kayıplara ait kalıntıları bulmak için arkeolojik kazı işlemlerini yürütmektedir. (Kuzeyde 8 takım ve güneyde 2 takım olarak çalışılmalar sürmektedir). Bunun yanısıra EAAF adli tıp uzmanları iş verimliliğini ve iş kalitesini denetlemek amacı ile projede yer almaya devam etmektedir.
BM Genel Kurul Kararları
BM GK Kararı 3450 (1975) – Dosya formatı ‘PDF’ – [İngilizce]
GK, kayda değer sayıda Kıbrıslının kaderi hakkında ciddi endişe duyuyor…
BM GK Kararı 32/128 (1977) Dosya formatı ‘PDF’ – [İngilizce]
GK, kayıp şahısların izlerinin sürülmesi yönündeki çalışmalarda ilerleme kaydedilmemesinden endişe duyuyor…
BM GK Kararı 33/172 (1978) – Dosya formatı ‘PDF’ – [İngilizce]
GK bir soruşturma organı kurulması için…
BM GK Kararı 34/464 (1981) – Dosya formatı ‘PDF’ – [İngilizce]
GK, Kıbrıs’ta Kayıp Şahıslar Komitesi’nin kurulması için yapılan anlaşmayı memnuniyetle karşılarken…
BM GK Kararı 37/181 (1982) – Dosya formatı ‘PDF’ – [İngilizce]
GK, kayıp yakınlarının bilgilendirilmeleri yönündeki ihtiyacı yeniden teyit ediyor…